همه آنچیزی که باید درباره ایدز بدانید
به مناسبت روز جهانی آگاهی از بیماری ایدز ( 1 دسامبر ) مطلبی کامل و مفید از این بیماری تهیه شده تا در اختیار شما خوانندگان عزیز قرار بگیرد .
ایدز
ایدز یک بیماری است که ممکن است در افراد مبتلا به ویروس اچآیوی (HIV) توسعه یابد. این بیماری به عنوان پیشرفتهترین مرحلهای از HIV شناخته میشود. اما اینکه یک فرد HIV داشته باشد، به تنهایی به معنای این نیست که حتماً ایدز توسعه خواهد گرفت .
HIV به سلولهای CD4 صدمه میزند. به طور عمومی، در بزرگسالان سالم، تعداد سلولهای CD4 در هر میلیمتر مکعب به 500 تا 1600 مورد میرسد. فردی که HIV دارد و تعداد سلولهای CD4 او به زیر 200 مورد در هر میلیمتر مکعب بیافتد، به عنوان مبتلا به ایدز تشخیص داده میشود.
یک عفونت فرصتی مانند التهاب ریه پنوموسیستیس جیرووچی نوعی التهاب ریه است که تنها در افرادی با سیستم ایمنی شدیداً ضعیف مانند افراد دارای ایدز پیش میآید.
در صورت عدم درمان، HIV میتواند ظرف یک دهه به ایدز پیشرفت کند. در حال حاضر درمان کاملی برای ایدز وجود ندارد و بدون درمان، امید به زندگی پس از تشخیص حدود 3 سال است.
این مدت ممکن است کوتاهتر باشد اگر شخص عفونت شدیدی تجربه کند. با این حال، درمان با داروهای ضد ویروسی میتواند جلوگیری کند که ایدز توسعه یابد.
اگر ایدز توسعه یابد، این به معنای آسیب جدی به سیستم ایمنی است، به اندازه که دیگر قادر به مواجهه موفقیتآمیز با بیشتر بیماریها و عفونتها نیست.
این باعث مستهلک شدن زندگی بیمار با ایدز و آسیبپذیری به مجموعهای وسیع از بیماریها میشود، از جمله:
- التهاب ریه
- سل
- التهاب دهان یا گلو (عفونت قارچی)
- سیتومگالوویروس (CMV)، یک نوع ویروس هرپس
- التهاب مغز کریپتوکوک (مرتبط با قارچ)
- توکسوپلاسموز، یک بیماری مغزی ناشی از یک انگل
- کریپتواسپوریدیوز، یک بیماری ناشی از یک انگل روده
- سرطان، از جمله سارکوم کاپوسی (KS) و لنفوما
کاهش امید به زندگی در افرادی که ایدز درمان نشده دارند، نتیجه مستقیم از خود سندرم نیست. بلکه نتیجه بیماریها و پیچیدگیهایی است که از ضعف سیستم ایمنی ناشی میشود.
علائم ایدز چیست
علائم ایدز عبارتند از:
- تب مکرر
- تورم مزمن گلودرد، به ویژه در نواحی زیر بغل، گردن و شکم
- خستگی مزمن
- تعریق شبانه
- لکههای تیره زیر پوست یا در داخل دهان، بینی یا پلکها
- زخمها، لکهها یا زخمهای دهان و زبان، اعضا تناسلی یا شکم
- برآمدگیها، زخمها یا آفتهای پوست
- اسهال تکراری یا مزمن
- افت وزن سریع
- مشکلات عصبی مانند مشکل در تمرکز، از دست دادن حافظه و ابهام
- اضطراب و افسردگی
اگر HIV در ابتدا شناخته شود و با درمان ضد ویروسی موردیاب، شخص معمولاً به ایدز تبدیل نمیشود. افراد مبتلا به HIV ممکن است اگر HIV آنها تا دیرهنگام تشخیص داده شود یا اگر بدانند که HIV دارند اما به صورت مداوم درمان ضد ویروسی خود را مصرف نکنند، ایدز توسعه میبابد.
بدون درمان منظم و صحیح، افراد مبتلا به HIV ممکن است به سرعت به ایدز مبتلا شوند. در این زمان، سیستم ایمنی به میزان قابل توجهی آسیب دیده است و دیگر دشواریهایی در تولید پاسخ به عفونت و بیماری دارد.
استفاده از درمان ضد ویروسی میتواند باعث حفظ تشخیص مزمن HIV بدون توسعه ایدز به مدت ده ها سال شود. درمان ضد ویروسی ویروس را کنترل کرده و معمولاً از پیشرفت به ایدز جلوگیری میکند. علاوه بر این، سایر عفونتها و پیچیدگیهای مرتبط با ایدز قابل درمان هستند و این درمان باید به نیازهای فردی فرد سازگار شود.
عوامل انتقال ویروس HIV
1. مایعات بدنی:
- خون
- منی
- مایعات واژینال و رکتال
- شیر مادر
2. روشهای انتقال:
- از طریق روابط جنسی واژینال یا آنال - متداولترین راه انتقال
- با استفاده مشترک از سوزنها، سرنگها و سایر اشیاء برای مصرف مواد مخدر تزریقی
- با استفاده مشترک از تجهیزات خطکشی بدون استریل کردن آنها بین کاربردها
- در دوران بارداری، زمان زایمان یا تولد از فرد باردار به نوزاد
- در دوران شیردهی
- از طریق "پیشخوردن" یا چوبیدن غذای نوزاد قبل از تغذیه از طریق دهان
- از طریق تماس با خون، منی، مایعات واژینال و رکتال، و شیر مادر افراد مبتلا به HIV، مثل نیش سوزن
3. موارد نادر:
- انتقال از طریق رابطه جنسی دهانی (تئوریایی ممکن است، اما بسیار نادر، بهویژه اگر لثهها یا زخمهای باز در دهان شخص باشد)
- از طریق گزیده شدن توسط فرد مبتلا به HIV (تنها اگر ترشحات دهانی خونی باشد یا در دهان فرد زخم باز باشد)
- از طریق تماس میان پوست شکسته، زخمها یا غشاء مخاطی و خون فرد مبتلا به HIV
از طریق موارد زیر ویروس انتقال داده نمیشود :
- تماس پوست به پوست
- در آغوش گرفتن، دست دادن یا بوسیدن
- هوا یا آب
- مشترککردن غذا یا نوشیدنی، از جمله آبنوشها
- ترشحات دهانی، اشک یا عرق (مگر این که با خون فرد مبتلا به HIV مخلوط شود)
- مشترککردن توالت، حوله یا تخت
- پشهها یا سایر حشرات
**توجه:** اگر فرد مبتلا به HIV تحت درمان و ویروسهایش به طور مداوم ناشناخته باشند، انتقال ویروس به شخص دیگر تقریباً غیرممکن است.
پیشگیری از HIV:
1. جلوگیری از روابط جنسی خطرناک:
- استفاده از کاندوم یا روشهای دیگر در روابط جنسی واژینال یا آنال. این موارد باعث کاهش قابل توجه خطر انتقال HIV میشوند.
- انجام آزمون HIV برای شناخت وضعیت ویروسی خود و همسر.
- انجام آزمون برای بررسی سایر عفونتهای جنسی. در صورت مثبت بودن، درمان فوری عفونت ضروری است، زیرا این موضوع خطر ابتلا به HIV را افزایش میدهد.
- استفاده صحیح از کاندوم در هر رابطه جنسی، چه از طریق واژینال و چه آنال. لازم به ذکر است که مایع پیشانزالی (که قبل از انزال مرد از او خارج میشود) ممکن است شامل HIV باشد.
- مصرف داروها بهصورت مقرر اگر فرد دچار HIV باشد. این اقدام خطر انتقال ویروس به شریک جنسی را کاهش میدهد.
2. جلوگیری از مشارکت در موارد تزریقی:
- اجتناب از مشارکت در مصرف مشترک سوزنها یا اشیاء دیگر. انتقال HIV از طریق خون انجام میشود و ممکن است با استفاده از ابزارهایی که با خون فرد مبتلا به HIV در ارتباط بودهاند، انتقال یابد.
3. PEP (پروفیلاکسی پس از انقضاء):
- در صورت مواجهه با HIV، تماس با پزشک جهت دریافت PEP. این درمان میتواند خطر ابتلا به HIV را کاهش دهد. این درمان شامل مصرف سه داروی ضد ویروسی به مدت 28 روز است و باید در اسرع وقت پس از تماس، اما پیش از 36 تا 72 ساعت گذشته، شروع شود.
4. PrEP (پروفیلاکسی پیش از انقضاء):
- اگر فرد برخطر از ابتلا به HIV است، با پزشک در مورد PrEP مشورت کند. این دارو بهصورت منظم مصرف شود، میتواند خطر ابتلا به HIV را کاهش دهد. PrEP شامل ترکیب دو داروی قرصی است.
**پزشکان میتوانند اطلاعات بیشتری در مورد این و سایر راههای پیشگیری از انتقال HIV ارائه دهند.**
منبع : healthline